Plüton ‘un Buzlu Kabuğunun Altında Bir Okyanus Olabilir
Uzay

Plüton ‘un Buzlu Kabuğunun Altında Bir Okyanus Olabilir

Haz 25, 2020

Plüton ‘un oluşumu sırasında, buzlu kabuğunun altında bugüne kadar kalmayı başaran bir okyanusu meydana getirecek ısınının ortaya çıkmış olabileceği bildirildi.

Kaliforniya Üniversitesinden bilim insanları, NASA‘nın New Horizons uzay aracının 2015 yılında çektiği Plüton’un yüzey görüntülerini ve cüce gezegenin iç kısmını öngören bilgisayar simülasyonlarını inceledi.

Plüton’da “sıcak başlangıç” senaryosunu ortaya atan bilim insanlarının yaptığı çalışmanın ayrıntıları “Nature Geoscience” dergisinde yayımlandı.

Araştırma ekibinden gezegen bilimci Carver Bierson, “Plüton oluşmaya başladığında, yüzeyinde darbe etkisi yaratan yeni maddeler sürece dahil oldu. Her darbe, çevresindeki bölgeyi ısıtan bir patlama gibidir. Plüton yavaş oluştuysa yüzey her darbe arasında soğumuş ve genellikle çok soğuk kalmıştır. Ancak hızlı oluştuysa darbe üstüne darbe gelir ve yüzeyin soğuyacak zamanı kalmaz. Plüton’un 30 bin yıldan kısa süre oluştuğunu hesap edersek bu darbelerin yol açtığı ısı, erken dönem bir okyanusun meydana gelmesi için yeterli olacaktır.” değerlendirmesini yaptı.

Bierson, Plüton’un yüzlerce kilometre kalınlıkta buzlu dış kabuğunun altında muhtemelen tuz ve amonyak karışımı sudan oluşan bir okyanusa sahip olabileceğini söyledi. Bu senaryoya göre, su dondukça genleştiğinden Plüton’un yüzeyindeki yarıklar bu okyanusun kanıtı olabilir.

Güneş Sistemi’nde bilinen en büyük cüce gezegen olan ve Kuiper kuşağında bulunan Plüton’un Güneş’e uzaklığı, Dünya’nınkinin yaklaşık 40 katı. Cüce gezegendeki yüzey sıcaklığı eksi 230 derece.

Plüton Gezegeni

küçük gezegen tanımı: 134340 Pluto, Güneş Sistemi’nde bilinen en büyük cüce gezegen ve Neptün ötesi cisim ve doğrudan Güneş etrafında dolanan en büyük on altıncı cisim. Önceleri gezegen olarak sınıflandırılmıştır. Plüton, bünyesinde birçok cisim barındıran Kuiper kuşağı’nın en belirgin üyelerinden biridir.

Plüton, diğer Kuiper kuşağı üyelerine benzer biçimde taş ve buzdan oluşmaktadır; ancak bu kuşaktaki gezegenlere nispeten oldukça küçüktür. Kütle ve hacim olarak Ay’ın yaklaşık olarak beşte biri kadardır. Plüton, eksenindeki eksantrik (dış merkezli) eğim sayesinde yörüngesinin yaklaşık olarak 1/6’lik bir kısmında Güneş’e Neptün‘den daha yakındır.

Plüton, 1930’da keşfedildiğinden 2006 yılına kadar, Güneş Sistemi’nin dokuzuncu gezegeni olarak değerlendirilmiştir. 1970’li yıllardan sonra Güneş Sistemi’nin dışında bir cüce gezegen olan 2060 Chiron saptanana kadar küçük bir gezegen olarak düşünülen Plüton’u, gezegen olma statüsü tartışılmaya başlanmıştır. 20. yüzyılın sonları ve 21. yüzyılın başlarında Güneş Sistemi’nin dışında Plüton’a benzeyen birçok cisim tespit edilip 2005’te buna o sırada Plüton’dan yaklaşık %27 daha büyük olarak değerlendirilen Eris eklenmiştir. 24 Ağustos 2006’da, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU ya da UAB) Güneş Sistemi’nde bir gezegen olmanın koşullarını tanımlamıştır. Bu tanımlama sonrasında Plüton gezegenlikten çıkartılmış, Eris ve Ceres ile birlikte yeni bir küme olan “Cüce Gezegenler” diğer bir adıyla “Kuiper Kuşağı” sınıfına dahil edilmiştir. Böylece Plüton yeniden sınıflandırılmış, küçük gezegenler dizinine eklenmiş ve astronomik adı yani numarası 134340 olarak değiştirilmiştir. Plüton, bazı araştırmacılar tarafından hâlâ gezegen olarak onaylanmaktadır.

 

Yorum Yap: